MONATO
Por skribi al ni
Serĉi en MONATO

Scienco

AKTUALE

Formorto minacas ĝis unu milionon da specioj

Laŭ freŝa 1800-paĝa raporto fare de Interregistara Sciencpolitika Platformo pri Biodiverseco kaj Ekosistemaj Servoj (angle Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services, IPBES) estas hodiaŭ en danĝero pli ol 40 % de la amfibiaj specioj, preskaŭ 33 % de la koralaj rifoj kaj pli ol triono de la maraj mamuloj. El la 59 ekzistantaj specioj de rajoj kaj ŝarkoj, 17 estas endanĝerigitaj sekve de troa fiŝkaptado kaj ruinigado de biotopoj. Klimataj ŝanĝiĝoj kaj insektoj damaĝas ankaŭ libanajn cedrojn. Ne mirinde do, ke la libana ministrejo pri agrikulturo enkondukis programon, kiu antaŭvidas la plantadon de ĝis 40 milionoj da cedroj antaŭ 2030.

La kvin kialoj

En la raporto estas interalie menciite, ke biodiverseco estas nia komuna heredaĵo kaj la plej grava sekureca vojo al la homa supervivado. La internacia aro de fakuloj, kiuj pretigis la esploron, resumis jene la kvin kialojn, kiuj plej influas la malaperon de bestoj kaj plantoj. Temas pri malpliiĝo kaj detruiĝo de biotopoj, neleĝa ĉasado de sovaĝaj bestoj, tutmonda plivarmiĝo, media malpurigo; fine kulpas la ĉeesto de novaj specioj de bestoj kaj plantoj (ekzemple, ratoj, moskitoj, serpentoj ktp), kiuj atingis de siaj originaj lokoj aliajn malproksimajn landojn pere de ŝipoj aŭ aviadiloj.

La cetero de la artikolo estas konsultebla en la sekcio por abonantoj.

Julius HAUSER

Tiu ĉi artikolo povas esti libere kopiita aŭ tradukita por nekomercaj celoj, se oni mencias la fonton: Artikolo de Julius Hauser el MONATO (www.monato.be).

Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: 2023-03-28